Λυγαριά: Το φυτό ίαμα!

Όποιος λυγαριά δεν πιάσει την αγάπη του θα χάσει και όποιος δεν τη μυριστεί θα την αποχωριστεί!

Λυγαριά:

- Θάμνος αυτοφυόμενος και φυλλοβόλος

- Στις ακροποταμιές την συναντάμε να φυτρώνει και στις όχθες των χειμάρρων και των ρυακιών

- Αγαπάει τις υγρές τοποθεσίες

- Έχει βλαστό πολύ χνουδωτό τετραγωνικό με μακρόμισχα φύλλα στενόμακρα, λογχοειδή γεμάτα αρώματα και φαρμακευτικές ιδιότητες

Τα λουλούδια της με τον κωδωνοειδή κάλυκα ξεπετιούνται στις κορυφές των διακλαδισμένων μίσχων -βότρυς- κάθε τέλος καλοκαιριού...άσπρα, γαλάζια και μενεξεδιά χαρίζοντάς μας την ευωδιά τους μέχρι το τέλος του Νοέμβρη...

Ο καρπός της μια τετράσπερμη αρωματική δρύπη πλήρεις φαρμακευτικών ιδιοτήτων ο οποίος ωριμάζει τον φθινόπωρο...

Τα ευλύγιστα κλαδιά της της έδωσαν το όνομά της....

Λυγαριά την λέμε...και...λυγιά και καναπίτσα και αλυγαριά...

Οι επιστήμονες την ονομάζουν "άγνος η κοινή"και είναι παγκοσμίως γνωστή ως "Vitex agnus-castus"

Aυτά τα ευλύγιστα κλωνάρια της χρησιμοποιούσαν οι καλαθοποιοί-καλαθοπλέχτες να κάνουν κοφίνια για:

- να μεταφέρουν οι νοικοκυρές την μπουγάδα τους

- οι σταφιδοπαραγωγοί την σταφίδα τους στ'αλώνια

- οι αμπελουργοί τα σταφύλια τους στα πατητήρια και

- οι ελαιοπαραγωγοί τις ελιές τους στα λιοτρίβια

Oι φαρμακευτικές ιδιότητες της λυγαριάς πολλές :

• κατευναστικές
• αντικαταθλιπτικές
• αποχρεμπτικές
• ευστόμαχες-άριστο γιατρικό για τον μετεωρισμό και την σωστή πέψη
• στυπτικές
• αντιγηραντικές
• αντιοξειδωτικές
• ορεκτικές
• διουρητικές
• τονωτικές των γεννητικών οργάνων
• αντικαρκινικές
• ισχυρές αντιφλεγμονώδεις
• αντιβακτηριδιακές
• αντιπυρετικές-βοηθάει να απαλλαγούμε από τον πυρετό και τους πονοκεφάλους
• βοηθάει στην θεραπεία των ημικρανιών και στον πονοκέφαλο από μέθη"οι τρυφεροί βλαστοί και τα άνθη της λυγαριάς αναμεμιγμένα με λάδι τριανταφυλλιάς απομακρύνουν τον πονοκέφαλο τον προερχόμενο από μέθη"έλεγε ο Πλίνιος
• εντομοαπωθητικές-διώχνει μακρυά τα ενοχλητικά έντομα
• βοηθάει στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας η οποία συνδέεται με ορμονικά προβλήματα
• αντιαφροδισιακές...ο Πλίνιος έλεγε ότι "ελέγχει πλήρως την βίαιη σεξουαλική επιθυμία"
• αφροδισιακές...

Παρατηρώντας τις ιδιότητες της λυγαριάς ίσως σκεφτούμε ότι είναι αντιφατικές:

Δεν είναι όμως έτσι διότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα ή ιδιότητα της λυγαριάς είναι ότι είναι ένα βότανο εξομαλυντικό.

Είναι ένα ίαμα το οποίο βοηθάει τον οργανισμό που έχει ταλαιπωρηθεί και νοσεί να επανέλθει στην πρότερή του υγιή κατάσταση τον βοηθάει να βρει πάλι την ισορροπία του θα επιτρέψει να συμβεί ότι είναι καλύτερο.

Και πάμε πίσω στον χρόνο-στη μυθολογία μας:

Λέγεται ότι ο Προμηθέας,όταν ο κένταυρος Χείρωνας τον ελευθέρωσε από τα δεινά του,έφτιαξε ένα στεφάνι με κλάδους λυγαριάς το έβαλε στο κεφάλι του για να θυμάται τα δεσμά του.

Λέγεται ότι ο Αχιλλέας έδεσε τα παιδιά του Πρίαμου με κλαδιά λυγαριάς εκεί ψηλά στα δάση της Ίδης στην Κρήτη και με βέργες λυγαριάς ο πολυμήχανος Οδυσσέας έδεσε τους συντρόφους του κάτω από την κοιλιά των προβάτων του Πολύφημου ώστε να τους βγάλει ανέπαφους από την σπηλιά του Κύκλωπα.

Η Ήρα - η θεά του γάμου - γεννήθηκε κάτω από μια λυγαριά....

Στην αρχαία Σπάρτη τον Μεγάλο Ασκληπιό τον ονόμαζαν και "Aγνίτα" επειδή το άγαλμά του ήταν κατασκευασμένο από ξύλο άγνου -γιατί οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν την λυγαριά "άγνος"

Έχει και μιά αδερφή η Λυγαριά-τη Δάφνη....

Τα πολύ παλιά χρόνια οι δύο αδελφές- η Λυγαριά και η Δάφνη- είχαν έναν μονάκριβο πολυαγαπημένο αδερφό. Τον έχασαν όμως...

Η Λυγαριά από την μεγάλη της λύπη τα λουλούδια της από άσπρα έγιναν μοβ-πένθιμα. Γυρνώντας να δει την αδελφή της και βλέποντάς την στολισμένη με τα κόκκινα-ροζ λουλούδια της της λέει:

- μα πως είναι δυνατόν ο αδελφός μας χάθηκε και συ είσαι ντυμένη στα κόκκινα;

και η Δάφνη:

- μην κοιτάς τα ρούχα μου!την καρδιά μου δες που είναι μες την πίκρα....

Κι εμείς από τότε την αδελφή της Λυγαριάς την λέμε Πικροδάφνη!

Η λυγαριά μας λοιπόν είναι ένα φυτό....

φαρμακευτικό

αρωματικό

μελισσοτροφικό

καλλυντικό

Όλα τα μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται και έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες....

τα φύλλα

οι καρποί

τα άνθη

οι βλαστοί

Οι ανθοφόροι βλαστοί περιέχουν ένα εξαίσιο αιθέριο έλαιο το οποίο χρησιμοποιείται ευρύτατα στην σαπωνοποιία και στην αρωματοποιία.

Το αφέψημα των φύλλων της βοηθάει:

• στα στομαχικά προβλήματα
• στους κολικούς
• στις κυστίτιδες με...
• τονωτικές ιδιότητες κατάλληλες για το συκώτι και την σπλήνα

Κι ερχόμαστε τώρα να δούμε γιατί η λυγαριά ονομάζεται το "γυναικείο βοτάνι":

Αυτός ο διάσπαρτος θάμνος της Ελληνικής υπαίθρου από αιώνες τώρα χρησιμοποιείται για την ρύθμιση των γυναικείων ορμονών και τις οποίες γνώριζαν πολλοί αρχαίοι λαοί όπως:

οι Πέρσες

οι Αιγύπτιοι

οι Ρωμαίοι

οι Έλληνες

την αναφέρουν:

• ο Ιπποκράτης
• ο Διοσκουρίδης
• ο Πλίνιος

Η λυγαριά ενδείκνυται για την αποτελεσματική αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας.

Η λυγαριά είναι το βότανο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποτελεσματική ρύθμιση των γυναικείων ορμονών.

Η λυγαριά ενδείκνυται για τις θεραπευτικές της ικανότητες:

• στην ακατάστατη περίοδο
• στη δευτερογενή εμμηνόρροια
• στο προεμμηνορυσιακό σύνδρομο- το οποίο ταλαιπωρεί περίπου το 40% των γυναικών. Ανακουφίζει από τον μετεωρισμό, την κατάθλιψη, την ευερεθιστότητα, την αϋπνία-όλα συμπτώματα του ΠΕΣ
• στη δυσμηνόρροια
• σε περιπτώσεις ινομυωμάτων της μήτρας
• στην αμηνόρροια
• στην γυναικεία ακμή
• σε περιπτώσεις χαμηλής προγεστερόνης εξισορροπεί τα επίπεδα οιστρογόνων-προγεστερόνης, ενώ το ίδιο το βότανο δεν είναι ορμόνη έμμεσα αυξάνει τα επίπεδα της προγεστερόνης μετατοπίζοντας την αναλογία οιστρογόνων - προγεστερόνης υπέρ της προγεστερόνης
• στην ανεπάρκεια του ωχρού σωματίου - είναι άμεση η σχέση της λυγαριάς με την ωχρινική ανεπάρκεια
• στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών-το οποίο ταλαιπωρεί το 7-10% περίπου των γυναικών
• σε περιπτώσεις υπερπρολακτιναιμίας - παρεμποδίζει την απελευθέρωση της προλακτίνης καταστέλωντας με αυτόν τον τρόπο την υπερπρολακτιναιμία, στην στειρότητα η οποία οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα της προγεστερόνης και στην οστεοπενία
• στην κυκλική μασταλγία
• στην ενδομητρίωση
• στα προβλήματα της κλιμακτηρίου όπως ευερεθιστότητα, νεύρα και αϋπνία
• στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης όπως...
• εφιδρώσεις, κόπωση, αϋπνία, εξάψεις και κολπική ξηρότητα
• βοηθάει το σώμα να επανακτήσει την φυσική του ισορροπία μετά την χρήση αντισυλληπτικών χαπιών

Και μια μικρή ιστορική αναδρομή:

Μετά τον Ιπποκράτη και την Ρωμαϊκή περίοδο ξαναβρίσκουμε την λυγαριά στο Μεσαίωνα και στην Αναγέννηση. Πολλοί γιατροί-βοτανολόγοι της Αναγέννησης χορηγούσαν την λυγαριά για προβλήματα της σπλήνας και του συκωτιού για την παραφροσύνη.

Σε συνδυασμό με το φλισκούνι το χορηγούσαν σε γυναίκες με προβλήματα έμμηνου ρύσεως και στειρότητας.

Και φτάνουμε στο 1700 οπότε και πέφτει σε αφάνεια μέχρι το 1930 όπου στην Γερμανία ο δρ Gerhard Madaus διεξάγει τις πρώτες επιστημονικές έρευνες σχετικά με τις θεραπευτικές ιδιότητες της λυγαριάς στο γυναικείο ορμονικό σύστημα και παρασκευάζει ένα σκεύασμα από το απόσταγμα αποξηραμένων καρπών λυγαριάς.

Το σκεύασμα αυτό από τότε έχει χρησιμοποιηθεί σε όλες τις έρευνες για την λυγαριά. Έτσι βρέθηκε ότι οι καρποί της λυγαριάς έχουν 1,3-1,6% αιθέριο έλαιο,22% sabinene (φυσικό μονοτερπένιο),1,8-cineole,6% α-Pinene, φλαβονοειδή, iridoid glycosidesτο. Αιθέριο έλαιο των καρπών της λυγαριάς έχει και αντιβακτηριδιακή δράση.

Το 2001 είχε γίνει μία έρευνα στην Γερμανία σε ένα δείγμα 1542 γυναικών. Στο δείγμα των γυναικών αυτών που ήταν με διαγνωσμένο προεμμηνορυσιακό σύνδρομο χορηγήθηκε εκχύλισμα λυγαριάς για περίπου 170 ημέρες κατά μέσο όρο. Το αποτέλεσμα έδειξε ότι το 90% των γυναικών επιβεβαίωσε την υποχώρηση των συμπτωμάτων.

Και οι μελέτες και οι έρευνες για την λυγαριά συνεχίζονται....

Οι καρποί της λυγαριάς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να παρασκευάσουμε:

αφεψήματα

εγχύματα

βάμματα

ελιξίρια

Στο εμπόριο η λυγαριά με το όνομα "Vitex agnus-castus" κυκλοφορεί:

σε βάμμα

σε χάπια

σε κάψουλες.

Βρίσκουμε σε αποξηραμένη μορφή:

τα άνθη της

τα φύλλα της

τους καρπούς της

τους βλαστούς της

Η λυγαριά χρειάζεται-όπως και πάρα πολλά άλλα βότανα-ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για να δράσει και είναι πιο αποτελεσματική όταν λαμβάνεται σε κάψουλες ή βάμμα (Thalia).