Η κινόα (quinoa) και η καλλιέργειά της

Η κινόα (quinoa) είναι ένα λειτουργικά τρόφιμο (υπερτροφή-super food) και με τις ιδιότητες που έχει θεωρείται ως το πιο θρεπτικό είδος σπόρου στον κόσμο (FAO 2011). Ποιοτικά υπερέχει του σιταριού ως τροφή.

Είναι μία νέα, άγνωστη στην Ελλάδα καλλιέργεια που ζει και καλλιεργείται για ένα χρόνο τόσο για το σπόρο της ως τροφή όσο και για τα φύλλα της, εδώδιμα ως σαλατικό και στο μαγείρεμα όπως το σπανάκι. Η κινόα είναι μορφολογικά όπως το πολύ γνωστό και συνηθισμένο ζιζάνιο λουβουδιά. Στο χωράφι εάν κάποιος δεν ξέρει την κινόα δεν μπορεί να την ξεχωρίσει εύκολα από το ζιζάνιο λουβουδιά και την θεωρεί ότι είναι η λουβουδιά.

Στην Ελλάδα η παραγωγή κινόας άρχισε σε μικρή έκταση (περί τα 10 Στρ.) στην περιοχή της Λαμίας το 2012 σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Πειραματικά δοκιμάστηκε στην περιοχή της Λάρισας (Iliadis et al., 1997 Iliadis et al, 2001) και στο Βελεστίνο και Γρεβενά το 2008-2010 από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λόλας, 2010).

Η ζήτηση της κινόας στην Ευρώπη, τις Η.Π.Α., Ασία και αλλού αυξάνει σταθερά, αλλά η παραγωγή σήμερα δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες.

Ας δούμε αναλυτικά την καλλιέργειά της.....

Βιολογία

Η κινόα είναι ένα ετήσιο ποώδες - ημιξυλώδες στην ωρίμανση δικοτυλήδονο φυτό. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται απευθείας στο χωράφι την άνοιξη. Φυτρώνει σε 3-10 μέρες όταν η θερμοκρασία είναι γύρω στους 15 0C (Jacobsen and Bach 1998). Υψηλότερες θερμοκρασίες καθυστερούν το φύτρωμα ή παρατηρείται ανομοιομορφία φυτρώματος. Τον πρώτο μήνα μετά το φύτρωμα η κινόα μεγαλώνει σχετικά αργά. Χρειάζονται γύρω στις 60 μέρες για να αρχίσει η άνθηση και πάνω από 100 μέρες έως 150 για τη συλλογή, ανάλογα με την ποικιλία και τις καλλιεργητικές πρακτικές και συνθήκες. Έρευνα για την κινόα στην Ευρώπη και Αμερική έδειξε ότι στην Ελλάδα ο χρόνος από τη σπορά έως τη συλλογή (διάρκεια καλλιεργητικής περιόδου) ήταν 100 έως 116 μέρες, ενώ στις χώρες της Β. Ευρώπης 110 έως 180 μέρες (Iliadis et al, 2001; Jacobsen 2003).

Οικολογία

Στον τόπο καταγωγής της η κινόα συναντάται σε μικρά, ακόμα και παράκτια έως μεγάλα υψόμετρα, μέχρι και 4.000 m, σε ελαφρά εδάφη, με καλή στράγγιση, pH 6-8,5 και ετήσια βροχόπτωση 300-1.000 mm. Πειράματα σε εδάφη με pH 4,5-9,5 έδειξαν ότι η κινόα δεν επηρεάστηκε σημαντικά και απέδωσε ικανοποιητικά. Στην Ελλάδα τα αποτελέσματα ήταν πολύ καλά σε εδάφη μέσης σύστασης, αμμοπηλώδη - ιλλυοπηλώδη και pH 5,5-8,5. Οι κατάλληλες θερμοκρασίες για την αύξηση - ανάπτυξη της κινόας είναι στο εύρος -3 έως 35 0C, ενώ μερικές ποικιλίες αντέχουν και χαμηλότερες θερμοκρασίες (Bois et al. 2006). Όταν κατά την περίοδο της άνθησης η θερμοκρασία είναι πάνω από 35 0C η γύρης ξεραίνεται και παρατηρείται μειωμένη γονιμοποίηση-παραγωγή σπόρου (απόδοσης). Χρειάζεται υγρασία στο έδαφος στα πρώτα στάδια για την αύξηση - ανάπτυξη του φυτού και ξερικές συνθήκες κατά την ωρίμανση και συλλογή του σπόρου. Η κινόα είναι φωτοπεριοδικό είδος και οι μικρές μέρες ευνοούν την άνθηση και την παραγωγή σπόρου (Bertero et al, 1999). Η κινόα θεωρείται καλλιέργεια ανθεκτική στην ξηρασία, σε μέτριους παγετούς και αλατότητα (Bhargava et al., 2006; FAO 2011).

Παραδοσιακά η κινόα καλλιεργούνταν στο εύρος 8o Β έως 30o Ν και σήμερα καλλιεργείται στο εύρος 28o Β έως 40o Ν γεωγραφικό πλάτος, προσαρμοζόμενη σε ψυχρά έως υποτροπικά κλίματα, ανάλογα και με την ποικιλία.

Υψηλές θερμοκρασίες και μεγάλες μέρες (μεγάλη φωτοπερίοδος) δεν ευνοούν την ανάπτυξη και την απόδοση της κινόας (Bois et al. 2006; Iliadis et al, 1997; Jacobsen et al., 1994).

Ποικιλίες

Έχουν δημιουργηθεί και καλλιεργούνται πάρα πολλές ποικιλίες, κυρίως στη Ν. Αμερική αλλά και στις Η.Π.Α. και Ευρώπη. Μερικές γνωστές ποικιλίες είναι οι Faro, CO 407, Carmen, Atlas, CO 409, Cahuil, CO 407 Black, Real, Kancolla, Blanca de Junín, Sajama, Linares, Dave, Milahue, Temuco, κ.α. (FAO 2011).Τα πειράματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Ελλάδα, για 3 χρόνια το 2008-2010, έγιναν με τις ποικιλίες Faro και CO 407 (προμήθεια σπόρου από Βιέννη, Γεωργικό Πανεπιστήμιο BOKU, Dr. D. Gimplinger).

• Η CO 407 είναι κοντή, πρώιμη στην ωρίμανση (περί τις 100 μέρες από τη σπορά), πυκνή ταξιανθία κοκκινωπή, με αντοχή στο πέσιμο του σπόρου. Έχει ευχάριστη γεύση και περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες 16-18%, αρκετά υψηλότερη από τις άλλες ποικιλίες (περί το 12,5-14%).

• Carmen. Κοντή και πρώιμη με πυκνή ταξιανθία είναι και η πρώτη ευρωπαϊκή ποικιλία που δημιουργήθηκε στη Δανία (Jacobsen 2003; FAO 2011).

• Η ποικιλία Faro, είναι υψηλοαποδοτική, ύψος έως 1,2 m, ανοιχτό πράσινο χρώμα φύλλων, χρώμα σπόρου κίτρινο, χρώμα ταξιανθίας πράσινο-κίτρινο, ωρίμανση σε περίπου 100 μέρες από το φύτρωμα, ποικιλία της Ομάδα 1η .

Ένα επιθυμητό χαρακτηριστικό για μια ποικιλία κινόα είναι το ύψος του φυτού που πρέπει να είναι μικρό, όπως επίσης να μην διακλαδίζεται ώστε να ευνοείται η μηχανική συλλογή.

Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται ή δημιουργούνται κατατάσσονται σε 5 ομάδες με κριτήριο την περιοχή καταγωγής και την διακλάδωση ή όχι του βλαστού.

Ομάδα 1η. Χαμηλού υψομέτρου ποικιλίες (Sea level Quinoas). Προέλευση από Χιλή,

Ομάδα 2η. Ποικιλίες κοιλάδων (Valley Quinoas). Προέλευση από υψόμετρα 2.500 έως 3.500 m,

Ομάδα 3η. Ποικιλίες υψιπέδων (. Altiplano Quinoas). Προέλευση από υψόμετρα 3.600 έως 3.800 m. Η ομάδα αυτή έχει δώσει τις περισσότερες καλλιεργούμενες σήμερα ποικιλίες.

Ομάδα 4η. Ποικιλίες αλατούχων πεδιάδων (Salt flat Quinoas). Προέρχονται από ξηρικές περιοχές της Βολιβίας. Οι ποικιλίες αυτής της Ομάδας αναφέρονται ως «βασιλικές»

Ομάδα 5η. Ποικιλίες Yungas. (Quinoas of the Yungas). Προέρχονται από μια περιοχή της Βολιβίας σε υψόμετρο 1.500 έως 2.500 m.

Σπορά

Γίνεται την άνοιξη, απευθείας στο χωράφι. Στα πειράματα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας η σπορά γίνονταν Απρίλιο μήνα με θερμοκρασία εδάφους γύρω στους 15 0C στα 5 cm βάθος. Σπορές το Μάϊο με υψηλότερες θερμοκρασίες έδιναν μειωμένο και ανομοιόμορφο φύτρωμα. Παρόμοια αποτελέσματα αναφέρονται και από έρευνα στην περιοχή της Λάρισας. Το βάθος σποράς είναι 1-2 cm το πολύ και εξαρτάται από την υγρασία εδάφους, με το μεγαλύτερο βάθος σε συνθήκες μειωμένης εδαφικής υγρασίας και μη δυνατότητας άρδευσης σε τέτοια περίπτωση. Προτιμότερο είναι να γίνει σπορά σε έδαφος με ικανοποιητική υγρασία παρά να γίνει πότισμα μετά τη σπορά. Το φύτρωμα γίνεται σε 3-10 μέρες. Τα σπορόφυτα της κινόας είναι ευαίσθητα σε εδάφη με κρούστα. Η σπορά γίνεται με πνευματική μηχανή σε όλη την επιφάνεια ή καλύτερα σε γραμμές σε αποστάσεις 50-70 cm γραμμή από γραμμή και περί τα 5-10 cm επί της γραμμής. Η σπορά σε γραμμές συνιστάται γιατί επιτρέπει την καλλιέργεια μεταξύ των γραμμών για τον έλεγχο των ζιζανίων δεδομένου ότι δεν υπάρχουν ακόμα ικανοποιητικά εκλεκτικά ζιζανιοκτόνα για την κινόα Η ποσότητα σπόρου για ένα στρέμμα. είναι 100 g για σπορά σε γραμμές και περί τα 200 g για σπορά σε όλη την επιφάνεια. ή όταν οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές. Ένα γραμμάριο περιέχει 200-500 σπόρους, ανάλογα με την ποικιλία.

Λίπανση

Τα πειράματα λίπανσης σε διάφορες χώρες και τα Αποδεικτικά στην Ελλάδα έδειξαν ότι η κινόα αντιδρά θετικά στην βασική αζωτούχο λίπανση. Σε πειράματα στις Η.Π.Α αύξηση του αζώτου από 2 μονάδες το στρέμμα σε 16 μονάδες αύξησε σημαντικά την απόδοση.

Αντίδραση στο φωσφόρο αναφέρεται μόνο σε εδάφη πολύ φτωχά. Το κάλιο θεωρείται απαραίτητο στην κινόα γιατί η περιεκτικότητα της κινόας σε κάλιο είναι σχετικά υψηλή συγκρινόμενη με το σιτάρι. Επιφανειακή λίπανση δεν δοκιμάστηκε και φαίνεται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η συνιστώμενη βασική λίπανση είναι αρκετή να καλύψει τις ανάγκες της κινόας. Στη βιβλιογραφία η πιο συνηθισμένη λίπανση είναι 12-5-5. Στην Ελλάδα δεν έχει γίνει σχετική έρευνα και γι αυτό χρειάζεται παραπέρα συστηματική έρευνα στη χώρα μας για τη λίπανση της κινόας πριν αρχίσει και επεκτείνεται η καλλιέργεια. Στα Αποδεικτικά του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Ελλάδα η λίπανση ήταν 3 μονάδες Ν το στρέμμα στο Αγρόκτημα του Π. Θεσσαλίας στο Βελεστίνο και 2 μονάδες Ν στα Αποδεικτικά στην περιοχή Γρεβενών από το λίπασμα 12-12-18/2 σε χωράφια που την προηγούμενη χρονιά είχαν σιτάρι.

Άρδευση

Η κινόα ως θερινή καλλιέργεια και στις ελληνικές ξερικές συνθήκες έχει ανάγκη από άρδευση, παρόλο ότι θεωρείται καλλιέργεια ανθεκτική στην ξηρασία. Καλό είναι η πρώτη άρδευση να γίνεται όταν τα φυτά φτάσουν στο στάδιο των 4-6 φύλλων εφόσον η σπορά έχει γίνει σε έδαφος με εδαφική υγρασία ικανή για το φύτρωμα. Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι άρδευση ανά10-15 μέρες μέχρι το στάδιο της ανθοφορίας διασφαλίζει και αυξάνει την παραγωγή της κινόας. Κατά το στάδιο της ανθοφορίας συνιστάται να αποφεύγεται η άρδευση, ιδίως με τεχνητή βροχή. Η κινόα δεν πρέπει να στερηθεί από υγρασία κατά το γέμισμα του σπόρου και γι αυτό συνιστάται άρδευση σε αυτό το στάδιο.

Είναι απαραίτητη η έρευνα σχετικά με την άρδευση της κινόας γιατί ως καλλιέργεια θεωρούμενη ανθεκτική στην ξηρασία παρουσιάζει ενδιαφέρον για την ελληνική γεωργία με τα προβλήματα λειψυδρίας.

Αντιμετώπιση ζιζανίων

Η κινόα τις πρώτες 20-30 μέρες μετά το φύτρωμα μεγαλώνει αργά, έτσι δεν είναι ανταγωνιστική με τα ζιζάνια και γι αυτό χρειάζεται η αντιμετώπιση τους. Πειράματα ελέγχου ζιζανίων στο Αγρόκτημα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στο Βελεστίνο και σε άλλες χώρες έδειξαν ότι αρκετά ζιζανιοκτόνα είναι αποτελεσματικά για τα πλατύφυλλα ζιζάνια αλλά όχι ικανοποιητικά εκλεκτικά για την κινόα. Έτσι η αντιμετώπιση αυτών των ζιζανίων στην κινόα γίνεται καλλιεργητικά με σκαλίσματα στις 20 και 40 μέρες μετά το φύτρωμα. Σε περιπτώσεις μεγάλης προσβολής από πλατύφυλλα ζιζάνια χρειάζεται και τρίτο σκάλισμα στο διάστημα 20-60 μέρες μετά το φύτρωμα.

Τα αγρωστώδη ζιζάνια μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα με ζιζανιοκτόνα όπως σε άλλες πλατύφυλλες καλλιέργειες. Επισημαίνεται όμως ότι στην Ελλάδα δεν έχουν εγκριθεί ακόμα ζιζανιοκτόνα για χρήση στην κινόα.

Συλλογή

Το κατάλληλο στάδιο συλλογής του σπόρου της κινόας είναι όταν ο σπόρος έχει σκληρύνει αρκετά και δεν μπορεί να χαραχθεί εύκολα με το νύχι, τα φυτά κιτρίνισαν και τα φύλλα ξεράθηκαν και έπεσαν. Ο σπόρος σε αυτό το στάδιο καθαρίζεται εύκολα από το περιάνθιο με απλό τρίψιμο. Η συλλογή γίνεται με αλωνιστικές μηχανές που φέρουν ειδικά κόσκινα. Η μηχανική συλλογή χρειάζεται προσοχή για να περιορίζονται οι απώλειες σε σπόρο (απόδοση).

Απόδοση

Όπως σε κάθε καλλιέργεια έτσι και στην κινόα η απόδοση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες με κυριότερους την ποικιλία, τις καλλιεργητικές πρακτικές (π.χ. τρόπο συλλογής) και τις εδαφοκλιματικές συνθήκες. Οι αποδόσεις διαφέρουν σημαντικά και από χρόνο σε χρόνο και από περιοχή σε περιοχή και μπορεί να οφείλονται στην εγκατάσταση της καλλιέργειας, τα ζιζάνια, τη συλλογή και άλλους παράγοντες. Ένας παράγοντας που έχει σημαντική επίδραση στην αύξηση-ανάπτυξη της κινόας και μειώνει την απόδοση είναι ο συνδυασμός υψηλές θερμοκρασίες και μεγάλες μέρες (μεγάλη φωτοπερίοδος) κατά την καλλιεργητική περίοδο.

Γενικά, σε παγκόσμιο επίπεδο αναφέρονται αποδόσεις από 40-50 κιλά το στρέμμα έως και πάνω από 400 κιλά. Οι χαμηλές αποδόσεις παρατηρούνται στις περιοχές καταγωγής της κινόας όπου η καλλιέργεια γίνεται ακόμα σε μεγάλο βαθμό παραδοσιακά και εντατικά, ενώ οι υψηλότερες όπου ακολουθούνται σύγχρονες τεχνικές. Στην Ν. Αμερική συνηθισμένες αποδόσεις είναι 40 έως 120 κιλά το στρέμμα. Στη Βολιβία αναφέρουν απόδοση 48 έως 250 g ανά φυτό. Στην Κένυα αναφέρουν απόδοση πάνω από 400 κιλά το στρέμμα. Στην Β. Αμερική η μέση απόδοση ήταν πάνω από 100 κιλά, στον Καναδά 80-100 κιλά (Jacobsen, 2003; Laguna, 2003 ). Στην Ευρώπη οι πειραματικές καλλιέργειες έδωσαν στην Αγγλία μέχρι 510 κιλά το στρέμμα, στη Δανία από 150 έως 350 κιλά και στη Γερμανία 50 έως 200 κιλά το στρέμμα. 

Έρευνα στην Αμερική και Ευρώπη που αφορούσε την κινόα έδειξε ότι τα καλύτερα αποτελέσματα έδωσε μια ποικιλία της Δανίας με καλύτερη απόδοση 228 κιλά στην Ιταλία και 396 κιλά το στρέμμα στην Ελλάδα (Iliadis, 1997; Mujica et al., 2001). Σε μελέτη των Iliadis et al (1999) σε ελαφρά αλκαλικό έδαφος βρέθηκε ότι οι αποδόσεις της πρώιμης σποράς ήταν αυξημένες κατά 30-50 % σε σχέση με την όψιμη σπορά του Μαΐου.

Σε έρευνα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για 3 χρόνια το 2008-2010 με τις ποικιλίες Faro και CO 407 στο Βελεστίνο και στα Γρεβενά οι αποδόσεις κυμάνθηκαν από 78 έως 425 κιλά το στρέμμα (Λόλας, 2010). Σπορά τον Απρίλιο έδινε υψηλότερες αποδόσεις όπως αναφέρθηκε παραπάνω.

Ξήρανση - Αποθήκευση

Ο σπόρος πρέπει να είναι ξηρός, υγρασία κάτω από 10 %, για να μπορεί να αποθηκευτεί χωρίς να κινδυνεύει να αλλοιωθεί. Πριν τη χρήση ο σπόρος πρέπει να απαλλαγεί από τις σαπωνίνες που περιέχονται στο περισπέρμιο και αυτό γίνεται με εμποτισμό - πλύσιμο σε νερό ή μηχανικά. Η περιεκτικότητα σε σαπωνίνες διαφέρει και εξαρτάται από την ποικιλία (Jacobsen et al., 2000).

Εχθροί

Στην Ελλάδα στα πειράματα-Αποδεικτικά κινόας δεν παρατηρήθηκαν σοβαροί εχθροί ούτε ασθένειες γιατί η καλλιέργεια ήταν σε μικρή έκταση και ανύπαρκτη σε άλλες περιοχές. Μόνο το 2008 στον Αποδεικτικό στην Αγάπη Γρεβενών παρατηρήθηκε σοβαρή προσβολή άλτη όταν τα φυτά ήταν στο στάδιο των 7-10 φύλλων. Σε άλλες χώρες όμως έχουν καταγραφεί προσβολές από αφίδες, άλτη (ψύλλος) και σποδόπτερα (Spodoptera exigua). Εκτιμάται ότι με την εισαγωγή-επέκταση της καλλιέργειας θα παρουσιαστούν προβλήματα εχθρών.

Ασθένειες

Η βιβλιογραφία αναφέρει προβλήματα από ιώσεις, αλλά και μύκητες όπως Sclerotium, Peronospora, Phoma exigua, Ascochyta, Botrytis cinerea Pseudomonas sp στη Ν. και Β. Αμερική και αλλού (Danielsen et al., 2003). Σε άλλες χώρες ως πιο σοβαρή ασθένεια αναφέρεται ο Περονόσπορος. Στην Ελλάδα στα πειράματα-Αποδεικτικά κινόας δεν παρατηρήθηκαν ασθένειες. Η πιο πιθανή εξήγηση πρέπει να είναι μάλλον γιατί η καλλιέργεια ήταν νέα, σε μικρή έκταση και για 2-3 χρόνια μόνο και έτσι ίσως δεν πρόλαβαν να εκδηλωθούν ασθένειες.

Χρήσεις της κινόας

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω η κινόα χαρακτηρίζεται και κατατάσσεται στα λειτουργικά τρόφιμα (super foods). Με τις ιδιότητες που έχει θεωρείται ως ίσως το πιο θρεπτικό είδος σπόρου στον κόσμο (FAO, 2011).

Χρησιμοποιείται με τη μορφή σπόρου, ως αλεύρι για πολλά παρασκευάσματα καθώς και ως φύλλα και νεαρά σπορόφυτα.

Στους τόπους καταγωγής της η κινόα χρησιμοποιείται στη μαγειρική με πολλούς διαφορετικούς τρόπους,. Μερικές μορφές σήμερα είναι, αλεύρι, ψωμί, κέικ, μπισκότα, σούπες, επιδόρπια, μακαρόνια, κουσκούς, σαν ρύζι, σε σνάκς, δημητριακά προγεύματα, λουκουμάδες, κρέπες, ψημένοι σπόροι, κ.α. (FAO 2011).

Τα φύλλα και νεαρά σπορόφυτα της κινόας είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία όπως ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο κ. α. και γι αυτό ως σαλατικά πολύ πιο θρεπτικά από ότι άλλες πράσινες σαλάτες.. Τα φύλλα και νεαρά σπορόφυτα μπορούν να χρησιμοποιούνται και μαγειρευτά όπως το σπανάκι.

Τα πράσινα στελέχη και τα φύλλα χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφή αλλά και ξηρά ως βιοκαύσιμο.

Χρήση της κινόας επειδή δεν περιέχει γλουτένη ενδείκνυται και γίνεται από όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη. Η πολύ καλή περιεκτικότητα της κινόας σε μαγγάνιο και η καλή σε μαγνήσιο, φώσφορο και φολικό οξύ την καθιστά κατάλληλη για όσους πάσχουν από διαβήτη ή αθηροσκλήρωση. Το μαγνήσιο είναι co-factor πολλών ενζύμων (περισσότερα από 300 ένζυμα) και εκείνων που σχετίζονται με τη χρήση της γλυκόζης και την έκκριση ινσουλίνης στον άνθρωπο. Έρευνα έδειξε ότι τακτική κατανάλωση κινόας μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 (van Dam et al., 2006.).

Η κινόα έχει αντιοξειδωτική δράση ως πλούσια πηγή μαγγανίου το οποίο ευνοεί τη δράση αντιοξειδωτικού ενζύμου (δισμουτάση του υπεροξειδίου-SOD).

Η αντιοξειδωτική δράση της κινόας οφείλεται και στα φλαβονοειδή που περιέχει.

Έρευνα στην Ελλάδα - Αποδεικτικές καλλιέργειες κινόας

Η συμπεριφορά της κινόας στην Ελλάδα μελετήθηκε στη Λάρισα και στα Γρεβενά και Βελεστίνο.

Στη Λάρισα η έρευνα έγινε από το Ινστιτούτο Κτηνοτροφικών Φυτών στη Λάρισα μέσω ευρωπαϊκού προγράμματος την περίοδο 1995-1997 και αργότερα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι αποδόσεις μπορεί να είναι ακόμα και πάνω από 350 kg το στρέμμα (Iliadis et al., 1997, 1999).

Στην περιοχή Γρεβενών και Βελεστίνο η έρευνα έγινε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας το 2008-2010, με χρηματοδότηση της Ν.Α.Γ. το 2009 στο Μεσόλακο, ενώ το 2008 - 2009 με πρωτοβουλία παραγωγών δοκιμάστηκε καλλιέργεια κινόας στα χωριά Αγάπη και Τρικοκκιά.

Τα αποτελέσματα είναι στη διάθεση του πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Σε πειράματα ζιζανιοκτονίας που διενεργήθηκαν από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο Βελεστίνο, το συμπέρασμα είναι ότι οι δραστικές ουσίες που δοκιμάστηκαν δεν ήταν ικανοποιητικά εκλεκτικές για την κινόα και επειδή φαίνεται ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια στην εν λόγω καλλιέργεια επιβάλλεται να γίνουν πειράματα για την περαιτέρω διερεύνηση αποτελεσματικών - εκλεκτικών ζιζανιοκτόνων στην κινόα.

Πέτρος Λόλας M.Sc., Ph.D Καθηγητής Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας, Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος,

Εργαστήριο Ζιζανιολογίας.