Στις
ΗΠΑ ο νομικός ορισμός ενός φαρμάκου
είναι οτιδήποτε επιδρά στη δομή ή τη
λειτουργία του σώματος και πωλείται
για τη θεραπεία, πρόληψη ή καταπράυνση
μιας ασθένειας. Φυσικά και οι τροφές
μπορούν να επιδρούν στη δομή και
λειτουργία του σώματος, αλλά δεν γίνονται
φάρμακα, εκτός και αν πωλούνται για την
πρόληψη ή θεραπεία ασθενειών. Αν αυτή
η διάταξη δεν ήταν νόμος, τότε όλες οι
τροφές θα ήταν φάρμακα, επειδή όλες οι
τροφές επιδρούν στη δομή ή τη λειτουργία
του σώματος.
Για
να ισχυριστεί ένας κατασκευαστής ότι
ένα συστατικό θα δράσει στα συμπτώματα
μιας ασθένειας, το συστατικό πρέπει να
μπει σε μια σειρά αυστηρών τεστ ασφάλειας
και αποτελεσματικότητας. Αυτά τα τεστ
παίρνουν πολλά χρόνια και τα κόστη
ανέρχονται σε εκατομμύρια. Αυτοί οι
νόμοι τίθενται σε ισχύ κυρίως λόγω των
προβλημάτων με τα χημικά φάρμακα που
έχουν αποδειχθεί ότι έχουν πολύ βλαβερές
παρενέργειες. Αυτοί οι νόμοι βοηθούν
στην προστασία του κοινού εναντίον της
εισαγωγής χημικών συστατικών που δεν
έχουν αποδεδειγμένη δράση ή που μπορεί
να έχουν πολύ τοξικές παρενέργειες.
Δυστυχώς αυτοί οι νόμοι περιορίζουν τη
χρήση των φυτικών συστατικών ως φαρμάκων.
Οι
φαρμακευτικές εταιρείες βασίζονται σε
πατέντες, για να καλύψουν τα τεράστια
έξοδα που απαιτούνται για την απόδειξη
ενός νέου φαρμάκου. Ως εκ τούτου,
ενδιαφέρονται για ένα μοναδικό χημικό
συστατικό, επειδή μια ειδική μοριακή
δομή μπορεί να πατενταριστεί. Ωστόσο
ένα φυσικό συστατικό, όπως το σκόρδο,
δεν μπορεί να πατενταριστεί. Παρά το
γεγονός ότι το σκόρδο έχει αποδεδειγμένες
αντιβιοτικές επιδράσεις, δεν μπορεί να
πουληθεί στην αγορά γι’ αυτό τον σκοπό.
Για να πουλήσει μια εταιρεία το σκόρδο
ως αντιβιοτικό, θα έπρεπε να περάσει
τις απαιτήσεις των ελέγχων της FDA
(Αμερικανικής Υπηρεσίας Τροφίμων και
Φαρμάκων), για να αποδείξει ότι το σκόρδο
ήταν αποτελεσματικό και σε ποια δόση.
Το
μεγάλο πρόβλημα είναι ότι όταν μια
εταιρεία θα ολοκλήρωνε όλη αυτή την
έρευνα, δεν θα είχε τρόπο να καλύψει την
επένδυσή της. Ο καθένας θα μπορούσε να
αγοράσει το σκόρδο στο μανάβικο με λίγα
χρήματα ή να το καλλιεργήσει στον κήπο
του. Κανένας δεν θα αγόραζε σκόρδο στην
ακριβή τιμή που η εταιρεία θα έπρεπε να
το πουλήσει για να πληρώσει για την
έρευνα.
Έτσι
οι ερευνητές των φυτικών φαρμάκων
κοιτάνε να απομονώσουν χημικά που
μπορούν να τροποποιηθούν και να
πατενταριστούν. Ως αποτέλεσμα, ερωτήσεις
όπως οι ακόλουθες δεν έχουν επαρκώς
ερευνηθεί: Είναι τα φυτά ασφαλέστερα
από τα απομονωθέντα χημικά στα εργαστήρια;
Έχουν τα βότανα συστατικά που τροποποιούν
ή καταπραΰνουν τις αρνητικές παρενέργειες
μερικών φαρμακευτικών χημικών που
περιέχουν; Υπάρχει μια συνεργιστική
δράση σε όλο το φυτό, όπως συνδυασμός
φαρμακευτικής και διατροφικής δράσης;
Διάφορες
παρατηρήσεις σχετικά με την στοματική
λήψη των βοτάνων συνηγορούν υπέρ της
ιδέας περί ισορροπίας και συνέργειας.
Το digitalis για παράδειγμα είναι ένα ισχυρό
βοτανικό διεγερτικό χρησιμοποιούμενο
ευρέως στη συμβατική ιατρική. Το φάρμακο
υπάρχει σήμερα σε καθαρή μορφή, αλλά
εξάγεται ακόμα από το φυτό digitalis purpurea
που συχνά ονομάζεται floxglove. Ένας γιατρός
διδάσκεται να αναγνωρίζει την υπερδοσολογία
του digitalis, όταν ο ασθενής αρχίζει να έχει
καρδιακή αρρυθμία, μια σοβαρή παρενέργεια
αυτού του φαρμάκου. Πολύ πριν αναπτυχθεί
το digitalis, οι βοτανολόγοι χρησιμοποιούσαν
το floxglove για να θεραπεύσουν την υδρωπικία
και ό,τι ονομάζουμε σήμερα συμφορητική
καρδιακή ανεπάρκεια. Ο βοτανολόγος
προειδοποιείτο για την υπερδοσολογία
του floxglove, όταν ο ασθενής παραπονιόταν
για ερεθισμό του στομαχιού του, που
πάντα συνέβαινε πριν την έναρξη της
αρρυθμίας. Η φύση, φαίνεται, παρέχει μια
φυσική προστασία κατά της υπερδοσολογίας
του flox¬glove κάνοντας το στομάχι του
ασθενούς που το παίρ¬νει να καίγεται,
προειδοποιώντας τον κατ’ αυτόν τον
τρόπο να μην παίρνει το βότανο, διαφορετικά
θα γίνει πιο άρρωστος (δηλαδή θα έχει
αρρυθμία).
Η
lobelia συχνά κατηγορείται ως τοξικό φυτό,
επειδή περιέχει λομπελίνη και τα
σχετιζόμενα με αυτό αλκαλοειδή, τα
οποία, όταν δρουν μόνα τους, είναι
κατασταλτικά του νευρικού συστήματος,
προκαλώντας αδύναμους παλμούς, κώμα
και θάνατο. Στη σωστή δόση όμως αυτά τα
αλκαλοειδή χαλαρώνουν το σώμα και ειδικά
το αναπνευστικό σύστημα, και είναι έτσι
χρήσιμα στη θεραπεία του άσθματος και
στο σπαστικό κόλον. Αν και η ασφαλής
χορήγηση των αλκαλοειδών της lobelia απαιτεί
ιατρική παρακολούθηση, η κατανάλωση
του βότανου lobelia δεν χρειάζεται ιατρική
παρακολούθηση. Η φύση έχει δημιουργήσει
έναν μηχανισμό προστασίας από υπερδοσολογία
στη lobelia, που κάνει μια υπερβολική δόση
να βγει από το σώμα με έντονο εμετό.
Άλλες
παρατηρήσεις προτείνουν τρόπους με
τους οποίους τα φυτά μπορούν να
επιδεικνύουν συνεργισμό. Υπάρχουν συχνά
συσχετίσεις μεταξύ της διατροφικής
αξίας ενός φυτού και της φαρμακευτικής
του δράσης. Για παράδειγμα, τα διουρητικά
κάνουν τα νεφρά να παράγουν περισσότερα
ούρα. Μια από τις πιο συχνές παρενέργειες
των χημικών διουρητικών είναι ότι
διώχνουν το κάλιο από το σώμα και συχνά
απαιτείται συμπλήρωμα καλίου για
μακροχρόνια χρήση διουρητικών. Τα φυτικά
διουρητικά από την άλλη περιέχουν συχνά
κάλιο σε σημαντικές ποσότητες, αποφεύγοντας
έτσι αυτή την βλαβερή παρενέργεια.
Η
βαλεριάνα είναι ένα άλλο παράδειγμα
συνέργειας μέσα στα φυτά. Η βαλεριάνα
είναι ένα βότανο με ηρεμιστικές ιδιότητες.
Περιέχει επίσης ασβέστιο σε υψηλές
ποσότητες. Στην πραγματικότητα περιέχει
την μεγαλύτερη ποσότητα ασβεστίου από
όλα τα βότανα που έχουν εξεταστεί. Υψηλά
επίπεδα ασβεστίου στο αίμα έχουν
ηρεμιστική επίδραση στο νευρικό σύστημα.
Γι’ αυτό και ένα ποτήρι ζεστό γάλα πριν
τον ύπνο έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους
να κοιμηθούν. Η διατροφική αξία της
βαλεριάνας συμπληρώνει τη φαρμακευτική
της δράση.
ΜάριοςΔημόπουλος
Διατροφολόγος
Μέλος
τουAmerican Council of Applied Clinical Nutrition
Μέλος
τηςAmerican Association of Drugless Practitioners
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου